Veel mensen met kanker hebben tijdens of na de behandeling last van vermoeidheid. Vaak komt dit niet door een inspannende activiteit, zoals sport of een drukke dag in huis. Het lijkt niet te verklaren. Ongeveer 1 op de 3 mensen met kanker blijft nog lang na de ziekenhuisperiode moe. Waar komt deze vermoeidheid vandaan? En hoelang kan dit aanhouden?
Mogelijke oorzaken
Vermoeidheid bij kanker kent verschillende oorzaken. Zo kun je moe zijn door de ziekte zelf. Je lichaam is continu aan het vechten, wat uitputtend werkt. Maar ook de chemotherapie of bestraling kan een reden zijn voor vermoeidheidsklachten. De kankercellen worden bestreden, maar er beschadigen onbedoeld ook gezonde cellen. Hierdoor moet het lichaam hard werken om te herstellen, wat veel energie kost.
Ook de verwerking van kanker kan zorgen voor een uitputtingsslag. Tijdens de behandeling sta je in overlevingsstand, je grijpt alles aan om je ziekte te overwinnen. Maar vaak besef je pas wat je overkomen is zodra de behandeling erop zit. Zo kun je te maken krijgen met heftige emoties en vragen. Wat is er eigenlijk gebeurd? Wat als de kanker terugkomt? Al deze lastige gedachtes en gevoelens vragen energie van je lichaam.
Langdurige vermoeidheid
Vaak houdt vermoeidheid bij kanker tot kort na de behandeling aan. Daarna vermindert het gevoel of verdwijnt het zelfs volledig. Soms kan het ook een langdurig probleem zijn. Dit wordt ook wel chronische vermoeidheid genoemd, wat 6 maanden tot een aantal jaar kan aanhouden. Een grote behoefte om overdag te slapen of moe zijn vlak nadat je op bent gestaan kunnen wijzen op chronische vermoeidheid. Ben je lang na de behandeling nog steeds erg vermoeid? Bespreek dit met je huisarts, je arts of de verpleegkundige.
Tips van lotgenoten
Onze ondersteuningsconsulenten spreken regelmatig mensen met of na kanker die aangeven last te hebben van vermoeidheid. Als lotgenoten geven zij vanuit hun eigen ervaring tips om hiermee om te gaan:
- Probeer je niet te verzetten tegen het gevoel van vermoeidheid. Gun jezelf de tijd om volledig tot rust te komen en verwerk alle gebeurtenissen op je eigen tempo.
- Durf nee te zeggen. Ben je te moe om naar een afspraak met familie of vrienden te gaan? Kies dan voor jezelf en geef aan dat je rustig aan het opbouwen bent.
- Om hulp vragen bij vermoeidheid is geen schande. Soms is het juist prettig om samen met een professional op zoek te gaan naar een (mogelijke) oplossing. Als je wilt, kun je een doorverwijzing krijgen naar bijvoorbeeld een ergotherapeut, psycholoog of oncologiefysiotherapeut. Kijk op verwijsgidskanker.nl voor een zorgverlener bij jou in de buurt.
