Werk & actief leven
Hoe ga je er als werkgever en werknemer mee om wanneer er een vaste kracht voor langere tijd uitvalt?
Kanker heeft niet alleen een enorme impact op het leven van jou en dat van je naasten, maar het reikt nog veel verder dan dat. Denk maar eens aan je werkgever. Ineens valt een vaste kracht uit, vaak voor langere tijd. Hoe ga je daar als werkgever én als werknemer mee om? Meld je je meteen ziek of blijf je (deels) doorwerken als je daartoe in staat bent? En pak je je werkzaamheden ‘gewoon’ weer op zodra je eenmaal ‘schoon’ bent verklaard?
De deskundige: Michiel Greidanus
Michiel Greidanus, postdoctoraal onderzoeker bij Amsterdam UMC, promoveerde in februari 2021 op een onderzoek naar goed werkgeverschap bij kanker. Dit onderzoek werd gefinancierd door KWF Kankerbestrijding en had als doel om werkhervatting van werknemers met kanker te bevorderen.
Michiel Greidanus
“De diagnose kanker is een schok voor jezelf én je omgeving”, weet postdoctoraal onderzoeker Michiel Greidanus. “Die schok is bij kanker vaak extra groot, omdat iedereen in zijn of haar omgeving wel iemand kent die deze ziekte heeft doorgemaakt of er zelfs aan is overleden. Kanker heeft daarom vaak een extra lading. Het is een rollercoaster waarin je terechtkomt en iedereen gaat daar op zijn eigen manier mee om.”
Werk kan zelfs een fijne afleiding zijn. Je bent even niet meer die ‘patiënt met kanker’, maar gewoon werknemer. Het is daarom cruciaal dat je voor jezelf bepaalt of je nog wilt werken in die periode, en dat je met je leidinggevende bespreekt of en hoe dat mogelijk kan worden gemaakt.
Afleiding
“Vaak zie je wel dat je vlak na de diagnose op je werk minder inzetbaar bent”, weet Michiel. “Aan de ene kant zijn er de emoties en valt het niet mee om je gedachten bij het werk te houden. Aan de andere kant zijn er vaak nog aanvullende onderzoeken in het ziekenhuis nodig, voordat een goed behandelplan kan worden opgesteld. Toch kan het zijn dat mensen na die eerste fase nog enige tijd goed inzetbaar blijven op het werk. Bij kanker is de ziekte zelf namelijk vaak niet ziekmakend. Dat klinkt gek, maar het zijn de behandelingen die ervoor zorgen dat je pijn hebt, ziek bent of je beroerd voelt. In de eerste fase is het dus soms nog goed mogelijk om te werken. Werk kan zelfs een fijne afleiding zijn. Je bent even niet meer die ‘patiënt met kanker’, maar gewoon werknemer. Het is daarom cruciaal dat je voor jezelf bepaalt of je nog wilt werken in die periode, en dat je met je leidinggevende bespreekt of en hoe dat mogelijk kan worden gemaakt.”
Begrip
Vaak is er veel begrip en medeleven in je omgeving wanneer de diagnose net gesteld is. Maar naarmate de tijd verstrijkt, kan de stroom aan telefoontjes, kaarten, bloemen en lieve berichtjes wat opdrogen. “Dat kan op je werk ook gebeuren. Collega’s hebben maandenlang, en in sommige gevallen zelfs enkele jaren, jouw afwezigheid opgevangen. Bij kanker is daar in de beginfase vaak wel begrip voor. Maar wanneer de behandelingen zijn afgerond, is er niet altijd evenveel begrip wanneer het enige tijd duurt voordat je je oude werk weer oppakt”, vervolgt Michiel zijn verhaal. “Maar zo simpel is re-integreren niet. Enerzijds omdat aan het einde van de behandelingen vaak het dieptepunt wordt bereikt qua fysieke fitheid. Dan ben je meestal het minst inzetbaar bent op werk. Anderzijds ben je een hele tijd geleefd door het ziekenhuis- en behandelritme. Je stond in de overlevingsstand. Veel mensen beseffen pas na afloop wat er allemaal is gebeurd. Dat kan zorgen voor een emotionele klap. Soms komen er ook twijfels: “Word ik ooit weer de oude?”.”
Goede balans
“Bij kanker hebben de behandelingen vaak langdurig hun weerslag op je lichaam. Veelvoorkomend zijn vermoeidheidsklachten en concentratieproblemen. Na de behandelingen is het zoeken naar wat iemand wil, wat iemand kan en wat nog niet lukt. Wat belemmert je om weer aan het werk te gaan? Zie je er bijvoorbeeld tegenop om je collega’s weer onder ogen te komen of maakt de lange reistijd het onmogelijk om naar het werk te komen? Kun je nog niet werken met deadlines of kun je je niet concentreren door al die prikkels op kantoor? Bespreek dit met de bedrijfsarts en je werkgever. Het is zó belangrijk dat je op een duurzame manier het werk hervat. Niemand heeft er iets aan wanneer jij alles op alles zet om direct op het oude niveau terug te komen, maar vervolgens weer uitvalt omdat je jezelf voorbij bent gelopen. Daar moet je voor waken. Er moet een nieuwe duurzame situatie ontstaan. Dat is er niet als je na werktijd thuis geen energie meer hebt. Een goede balans tussen werk en vrije tijd is belangrijk. Daarvoor is het essentieel om al die tijd contact te houden met en open te zijn tegen je werkgever. Zo kun je de wensen en verwachtingen over en weer afstemmen en komen beide partijen niet voor vervelende verrassingen te staan.”
Heb je vragen of wil je graag hulp bij het onderwerp Werk & actief leven bij kanker? Ga dan in gesprek met onze ondersteuningsconsulent via de online omgeving ‘Mijn OOK’. Maak kennis tijdens een intakegesprek en bekijk samen wat jouw behoeften zijn. Vervolgens krijg je de begeleiding die bij jou past, zoals bijvoorbeeld een maandelijks videobelconsult. Klik op de onderstaande knop voor meer informatie.
Bestel of bekijk het magazine online
Dit artikel is gepubliceerd in het magazine ‘Leven & Kanker’. Bestel het magazine tegen verzendkosten, of bekijk het online.
