Mary Groeneveld en Saskia Kobes van huisartsenpraktijk Wateringse Veld hebben met hun project ‘1ste lijn oncologie zorg in beweging’ de Patient Centricity Award 2020 gewonnen. Het initiatief, wat is ontwikkeld in samenwerking met Stichting OOK, is opgezet om oncologische patiënten binnen de 1ste lijn te begeleiden bij de gevolgen van kanker. Wij feliciteerden Mary met het behaalde resultaat en vroegen haar naar de totstandkoming van het project.
Wat is de Patient Centricity Award?
“De Patient Centricity Award is in het leven geroepen om innovatieve projecten in de oncologie te ondersteunen. De geldprijs van €10.000,- wordt jaarlijks uitgereikt aan een patiëntgericht initiatief, wat bijdraagt aan de kwaliteit van leven van mensen met kanker. Dit jaar waren er 13 aanmeldingen, waarvan uiteindelijk drie projecten zijn genomineerd. Na een pitchronde heeft de vakjury ons aangewezen als winnaar.”
Waarom zetten jullie je in voor oncologische zorg in de 1ste lijn?
“Saskia en ik zijn begin 2019 met het project gestart, omdat we binnen de huisartsenpraktijk steeds meer oncologische patiënten hoorden zeggen dat ze begeleiding vanuit de 1ste lijn misten. En dat terwijl uit onderzoek blijkt dat deze groep patiënten juist veel behoefte heeft aan contact met de huisarts. Vanuit ons werk als verpleegkundig specialist en onze passie voor de oncologische zorg werd zo het idee geboren om ons in te zetten voor betere begeleiding in de 1ste lijn.”
Wat houdt het project ‘1ste lijn oncologie zorg in beweging’ in?
“Wij kwamen al vrij snel in aanraking met Stichting OOK en de koplopersgroep, die met hetzelfde idee speelden: begeleiding voor de oncologische patiënt binnen de huisartsenpraktijk. Zo zijn we gestart met het begeleiden van oncologische patiënten in de behandelfase middels consulten: ‘Waar sta je nu? ‘Hoe gaat het nu met je?’ Later zijn we ook mensen in de nazorgfase gaan benaderen, waarbij we het OOK Canvas als hulpmiddel gebruiken tijdens de consultvoering.
Het idee van wandelconsulten volgde kort daarop. Onze collega’s POH deden mee aan de Diabetes Challenge, waarbij ze wandelden met diabeten. Wij dachten: dat kunnen wij ook toepassen op oncologische patiënten. Door de wandelconsulten voelen de patiënten zich veilig en op hun gemak, en zijn ze in beweging. Daarnaast durfden veel patiënten door het coronavirus niet meer naar de praktijk te komen, waardoor het belang van gesprekken in de buitenlucht werd vergroot.”
Welke patiënten hebben tot nu toe gebruik gemaakt van de consulten?
“Het gaat nu om een groep van ongeveer 120 personen. Daarnaast zijn alle mensen die in de afgelopen vijf jaar kanker hebben gehad uitgenodigd op het spreekuur. Deze laatste groep is vaak niet direct enthousiast, maar blijkt de zorg achteraf juist te waarderen. In de behandelfase zijn mensen soms al tevreden met de begeleiding vanuit het ziekenhuis en een belletje op zijn tijd. Maar in de nazorgfase zie je vaak dat er meer behoefte is. Ook is er nog de groep die uitbehandeld is, maar niet genezen. We zien bijvoorbeeld een aantal vrouwen met uitgezaaide borstkanker, die niet terminaal zijn maar worstelen met de vraag ‘hoe nu verder?’. We merken dat de wandelconsulten voor hen echt een uitkomst zijn. Het contact is minder formeel wat een open gesprek bevordert.”
Hoe ervaren mensen met kanker deze zorg?
“In 2019 hebben we een groot aantal consulten gevoerd en aan het einde van het jaar een enquête verspreid, waarbij we gemiddeld een negen scoorde. Ook de reacties op de wandelconsulten waren zeer positief. Daarom zijn we dit concept momenteel aan het uitbreiden.
Uit deze resultaten blijkt dat oncologische patiënten daadwerkelijk behoefte hebben aan 1ste lijn begeleiding, al zeggen ze in eerste instantie zelf van niet. Deze groep is onbewust onbekwaam, in die zin dat ze ervanuit gaan dat veel gevolgen van kanker ‘erbij horen’. En dat terwijl er juist veel verbetering kan voordoen door deze gevolgen bespreekbaar te maken.”
Het project is beloond met €10.000,-. Hoe gaan jullie dit bedrag inzetten?
“Allereerst gaan we het project binnen onze eigen praktijk vormgeven. Ook streven we ernaar dat het concept zich uitbreid naar andere huispraktijken. Daarom delen we het in de koplopersgroep bij Stichting OOK. Verder willen we heel graag onderzoek doen naar de meerwaarde van het project, wat ook weer mooi aansluit bij de doelen van Stichting OOK. Het is super dat we ons hier samen voor inzetten.”
