Werk & actief leven
De brug van kanker naar arbeid blijkt vaak lastig te nemen. Een bedrijfsartsconsulent oncologie (BACO) is een bedrijfsarts met specifieke deskundigheid op gebied van kanker en werk.
“Het is belangrijk om vanaf de diagnose aandacht te hebben voor werk en werk mee te nemen als behandeldoel.”
Jaarlijks worden ongeveer 119.000 mensen geconfronteerd met de diagnose kanker. Dit betreft circa 45.000 werkenden. De meeste (ex-)patiënten kunnen na behandeling weer aan het werk. Soms is het zelfs mogelijk om tijdens de behandelingen (gedeeltelijk) te blijven werken. Uit onderzoek blijkt echter, dat veel (ex-)kankerpatiënten problemen ondervinden bij de terugkeer naar – en het behoud van – werk. Het aantal mensen dat kanker heeft (gehad) bedraagt inmiddels zo’n 750.000. Kanker wordt van een levensbedreigende aandoening steeds meer een chronische aandoening.
Het hebben van werk is belangrijk in onze maatschappij en in ons leven. We gaan later met pensioen en zijn langer actief. Naast inkomen levert het hebben van werkwaardering, sociale contacten, structuur, plezier en zingeving op. Het hebben van werk is een stimulerende en stabiliserende factor. De diagnose kanker verstoort dit evenwicht met een dreigend verlies van werk en arbeidsongeschiktheid tot gevolg. Als arbeid vroeg in het behandeltraject van werkenden met kanker meer aandacht krijgt, bespoedigt dit de werkhervatting en leidt dit tot kostenreductie.
Terugkeer naar werk
De brug van kanker naar arbeid blijkt vaak lastig te nemen. Een bedrijfsartsconsulent oncologie (BACO) is een bedrijfsarts met specifieke deskundigheid op het gebied van kanker en werk.In het ziekenhuis is er vaak een gebrek aan kennis van en aandacht voor de factor werk bij de werkende met kanker. De BACO is als gespecialiseerde bedrijfsarts op het gebied van de oncologie werkzaam op het snijvlak van eerste en tweede lijn, naast de Klinische Arbeidsgeneeskunde, die veelal alleen in de tweede lijn werkt. De BACO adviseert werkenden met kanker en behandelaren (medisch specialist, eigen bedrijfsarts, huisarts en paramedici) bij vragen en/of problemen op het gebied van behoud van werk, (arbeids)revalidatie en werkhervatting. De BACO brengt expertise – vanuit de eerste lijn – vroeg in het behandeltraject naar de tweede lijn, zodat herstel van mogelijkheden tot het verrichten van werk als onderdeel van het behandeldoel tijdig aandacht krijgt. De inzet van de BACO door de werkgever kan nuttig zijn voor bijvoorbeeld advies over een optimale re-integratie, stagnatie van de re-integratie, vragen over passend werk en over specifieke, op het werk gerichte interventies.
Werk als behandeldoel
Sinds enkele jaren zijn BACO’s werkzaam in een aantal klinische centra en revalidatiecentra. Naast de klinisch werkzame BACO’s zijn een aantal van hen ook actief bij een arbodienst, als zelfstandig specialist of via een diagnostisch centrum.De inzet van de BACO in de kliniek is belangrijk, omdat het onderwerp ‘werk’ als behandeldoel dan meegewogen kan worden in de behandelkeuze. Dit zal bijdragen aan de kwaliteit van leven, zelfs jaren na de afronding van de behandeling.
Optimale zorg en nazorg
De Taskforce Cancer Survivorship Care heeft in 2020 het Nationaal Actieplan Kanker & Leven gelanceerd. Hierin staat beschreven hoe de zorg en nazorg voor mensen met kanker geoptimaliseerd kunnen worden. Ook is “aandacht voor werk vanaf de diagnose” opgenomen als één van de doelen in dit plan. Kijk voor meer informatie op www.taskforcecancersurvivorshipcare.nl.
Verwijzing naar de BACO
Werkenden met kanker of werkgevers kunnen naar de BACO verwezen worden door de medisch specialist, de huisarts, een andere (paramedische) behandelaar of de eigen bedrijfsarts. Ook kan de werknemer zelf contact opnemen.
De BACO adviseert en informeert de patiënt/werknemer en
– met diens toestemming – zorgprofessionals in de behandeling en begeleiding van de betrokkene. Aan de werkgever kan advies worden gegeven rond bijvoorbeeld voorwaarden om duurzaam te kunnen re-integreren en over passend werk.
De BACO kan de doelen ten aanzien van werk inbrengen in de behandeling door de medisch specialist en de re-integratiebegeleiding af te stemmen met behandelaars. Ook kan de BACO in overleg met huisarts, fysiotherapeut, de bedrijfsarts of andere professionals interventies initiëren bij aanhoudende gezondheidsklachten of werkproblemen. Denk bijvoorbeeld aan chronische vermoeidheid, concentratieproblemen of noodzakelijke aanpassingen in de werksituatie. Wanneer er sprake is van een loondienstverband, bestaat de mogelijkheid dat de werkgever de kosten van de BACO vergoedt. Zzp’ers met een arbeidsongeschiktheidsverzekering kunnen het best vooraf overleggen met hun verzekeraar over vergoeding.
In de regel zijn één of twee consulten bij de BACO voldoende. De BACO kan via de bedrijfsarts of arbodienst (of op indicatie rechtstreeks) de contacten met de werkgever onderhouden met als doel de kans op succesvolle terugkeer naar en behoud van eigen werk te vergroten. Ten slotte kan hij – waar nodig – ook in overleg treden met de verzekeringsarts en/of de arbeidsdeskundige ter ondersteuning van de patiënt in de contacten met het UWV.
Ga voor een overzicht van BACO’s naar de website van Nederlandse Vereniging voor Klinisch Arbeidsgeneeskundigen: www.nvka.nl
Heb je vragen of wil je graag hulp bij het onderwerp ‘Werk & actief leven’ bij kanker? Ga dan in gesprek met onze ondersteuningsconsulent via de online omgeving ‘Mijn OOK’. Maak kennis tijdens een intakegesprek en bekijk samen wat jouw behoeften zijn. Vervolgens krijg je de begeleiding die bij jou past, zoals bijvoorbeeld een maandelijks videobelconsult. Klik op de onderstaande knop voor meer informatie.
Bestel of bekijk het magazine online
Dit artikel is gepubliceerd in het magazine ‘Leven & Kanker’. Bestel het magazine tegen verzendkosten, of bekijk het online.