“Toen internist-oncoloog dokter Van Huis mij het slechte nieuws vertelde, voelde ik het bloed uit mijn handen en benen wegtrekken. Alsof de grond onder mijn voeten verdween. Ik had dikkedarmkanker stadium 4 en kon niet meer beter worden. Een totale shock!”, weet Betty nog precies.
Foto Betty de Haan door Hazel Ling Photography
Rouwen vult de gaten van het verdriet
“Vanaf dat moment begon een rollercoaster te rijden. In deze fase introduceerde verpleegkundig specialist Sonja de Stigter zich als spin in het web. Dat was heel fijn omdat zij de verbinding vormde tussen mij en al die medisch specialisten. Met engelengeduld en in jip-en-janneketaal beantwoordde ze al mijn vragen. Dit gaf me telkens weer vertrouwen, richting en rust. Echt geweldig!”
Keuze
Het verwijderen van de brontumor was geen optie omdat Betty inmiddels te veel was afgevallen. Wel kon zij kiezen voor het preventief plaatsen van een stoma, voor het geval haar darmen zouden vastlopen. In overleg met de artsen gokte ze erop dat dit niet zou gebeuren en startte direct met de chemokuur. “Omdat mijn lichaam heel fit was, hebben we gekozen voor de zwaarste chemo om zodoende de kanker de grootst mogelijke klap toe te brengen. Half december liepen mijn darmen alsnog vast en moest ik halsoverkop geopereerd worden. Ik kreeg dus toch een stoma.”
Hoe meer ik loslaat, hoe meer dankbaarheid ervoor in de plaats terugkomt.
Impact
Die stoma had een enorme impact op Betty. “Mijn lichaam was beschadigd en voelde niet meer vrij. Ik was ineens afhankelijk. Ik ben de verpleegkundigen van de thuiszorg enorm dankbaar. Zij hebben me alles met zoveel liefde uitgelegd. Net als de stomadeskundige van het ziekenhuis en een vertegenwoordigster van mijn stomaleverancier die thuis advies kwam geven over stomabanden die het uitstulpen van de darm op mijn buik moesten helpen voorkomen. Zij hebben mij mijn vertrouwen teruggegeven.”
Rouwproces
Na de zware chemokuur begon het pas écht tot Betty door te dringen dat ze nog maar een paar jaar te leven zou hebben. “Ik ben vooral heel verdrietig geweest voor dat wat er niet meer zal zijn of zal komen. Ik zag mijn toekomst als een kapotte touwbrug waarop je langs allerlei gaten van plankje naar plankje springt. Dit deed me denken aan een zin dat ik ooit tijdens een opleiding leerde: ‘Rouwen vult de gaten van het verdriet’. Door mijn pijn te omarmen en niet weg te drukken, worden de gaten van mijn verdriet -in die brug gevuld en kan ik evenwichtig naar de overkant lopen. Er is nu acceptatie en rust. Ik krijg palliatieve systeemtherapie die het opvlammen van de kanker moet onderdrukken. In het grotere geheel is mijn stoma minder belangrijk geworden. Daar kan ik inmiddels goed mee leven. In deze nieuwe balans vul ik mijn dagen uitsluitend nog met dingen waar ik plezier in heb. Hoe meer ik loslaat, hoe meer dankbaarheid ervoor in de plaats komt. Dankbaarheid voor mijn kinderen, alle fantastische mensen in het ziekenhuis, mijn lieve vrienden die me steunen en de prachtige plek waar ik woon.”
De ervaringsdeskundige Betty de Haan
Vanwege een darmafsluiting tijdens haar palliatieve chemobehandeling tegen dikkedarmkanker, kreeg Betty de Haan van het een op het andere moment een stoma. Dat was een nieuwe dreun, bovenop de diagnose die ze al had.
Magazine ‘Leven & Kanker’
Dit artikel verscheen in het magazine ‘Leven & Kanker’, editie Diakonessenhuis. Bekijk het hele magazine hieronder.