Vermoeidheid door kanker

Veel mensen met kanker hebben tijdens of na de behandeling last van vermoeidheid. Vaak komt dit niet door een inspannende activiteit, zoals sport of een drukke dag in huis. Het lijkt niet te verklaren. Ongeveer 1 op de 3 mensen met kanker blijft nog lang na de ziekenhuisperiode moe. Waar komt deze vermoeidheid vandaan? En hoelang kan dit aanhouden?

Mogelijke oorzaken

Vermoeidheid bij kanker kent verschillende oorzaken. Zo kun je moe zijn door de ziekte zelf. Je lichaam is continu aan het vechten, wat uitputtend werkt. Maar ook de chemotherapie of bestraling kan een reden zijn voor vermoeidheidsklachten. De kankercellen worden bestreden, maar er beschadigen onbedoeld ook gezonde cellen. Hierdoor moet het lichaam hard werken om te herstellen, wat veel energie kost.

Ook de verwerking van kanker kan zorgen voor een uitputtingsslag. Tijdens de behandeling sta je in overlevingsstand, je grijpt alles aan om je ziekte te overwinnen. Maar vaak besef je pas wat je overkomen is zodra de behandeling erop zit. Zo kun je te maken krijgen met heftige emoties en vragen. Wat is er eigenlijk gebeurd? Wat als de kanker terugkomt? Al deze lastige gedachtes en gevoelens vragen energie van je lichaam.

Langdurige vermoeidheid

Vaak houdt vermoeidheid bij kanker tot kort na de behandeling aan. Daarna vermindert het gevoel of verdwijnt het zelfs volledig. Soms kan het ook een langdurig probleem zijn. Dit wordt ook wel chronische vermoeidheid genoemd, wat 6 maanden tot een aantal jaar kan aanhouden. Een grote behoefte om overdag te slapen of moe zijn vlak nadat je op bent gestaan kunnen wijzen op chronische vermoeidheid. Ben je lang na de behandeling nog steeds erg vermoeid? Bespreek dit met je huisarts, je arts of de verpleegkundige.

Tips van lotgenoten

Onze ondersteuningsconsulenten spreken regelmatig mensen met of na kanker die aangeven last te hebben van vermoeidheid. Als lotgenoten geven zij vanuit hun eigen ervaring tips om hiermee om te gaan:

  • Probeer je niet te verzetten tegen het gevoel van vermoeidheid. Gun jezelf de tijd om volledig tot rust te komen en verwerk alle gebeurtenissen op je eigen tempo.
  • Durf nee te zeggen. Ben je te moe om naar een afspraak met familie of vrienden te gaan? Kies dan voor jezelf en geef aan dat je rustig aan het opbouwen bent.
  • Om hulp vragen bij vermoeidheid is geen schande. Soms is het juist prettig om samen met een professional op zoek te gaan naar een (mogelijke) oplossing. Als je wilt, kun je een doorverwijzing krijgen naar bijvoorbeeld een ergotherapeut, psycholoog of oncologiefysiotherapeut. Kijk op verwijsgidskanker.nl voor een zorgverlener bij jou in de buurt.

Koploper Simone Breedvelt begeleidt de oncologiepatiënt binnen de eerste lijn

“De meerwaarde van mijn rol is dat de patiënt niet uit beeld raakt.”

In 2019 is Stichting OOK gestart met de zogenoemde Koplopersgroep. Dit initiatief brengt verschillende zorgprofessionals samen die werkzaam zijn in de huisartsenpraktijk en zich willen richten op de ondersteuning van mensen met kanker. Iedere maand spreken we een Koploper over het belang van deze zorg. Deze maand is het woord aan Simone Breedvelt, verpleegkundige bij huisartsenpraktijk de Heer, van Gorcum en Bom in Nieuwerkerk aan den Ijssel. Zij deelt haar visie op niet-medische ondersteuning bij kanker in de eerste lijn.

1. Kun je kort iets over jezelf en je achtergrond vertellen?

Mijn naam is Simone Breedvelt. Ik werk sinds april 2019 als verpleegkundige bij huisartsenpraktijk de Heer, van Gorcum en Bom in Nieuwerkerk aan den IJssel. Hier houd ik me bezig met somatische zorg en kwaliteitsbeleid. Een zeer afwisselende functie dus! Hiervoor heb ik bijna 10 jaar gewerkt als oncologie en palliatief verpleegkundige binnen het IJsselland ziekenhuis in Capelle aan den IJssel.

2. Wat zijn jouw werkzaamheden op het gebied van ondersteunende zorg bij kanker?

Ik kan mijn ervaring vanuit het ziekenhuis goed gebruiken binnen de huisartsenzorg, waar ik me momenteel richt op de begeleiding van oncologiepatiënten in de thuissituatie. Vanuit de praktijk krijg ik alle patiënten door die recentelijk de diagnose kanker hebben gekregen. Mijn rol is het waarborgen van continue en persoonsgerichte zorg. Zo ben ik, samen met de huisarts, het vaste aanspreekpunt voor de patiënt binnen de eerste lijn.  Hierdoor zorgen we ervoor dat het contact met de patiënt niet verloren gaat tijdens de verschillende fases van het ziekteproces. Ook onderhoud ik contact met het inloophuis voor mensen met kanker, hospices en neem ik deel aan het netwerk palliatieve zorg om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.

3. Hoe is deze begeleiding tot stand gekomen en hoe zie jij de verdere ontwikkeling hiervan?

Vanuit de praktijk was er behoefte aan extra ondersteuning voor oncologiepatiënten in de vorm van een gespecialiseerde ondersteuner. De meerwaarde hiervan is dat het voorkomt dat de patiënt uit beeld raakt en de behandelrelatie verbetert. De praktijkondersteuner is al heel belangrijk voor de begeleiding van chronisch zieken, maar dit kan ook worden uitgebreid voor oncologie patiënten. Deze functie zal in de toekomst denk ik alleen maar verder groeien.

4. Wat is het belang van niet-medische ondersteuning bij kanker in de eerste lijn?

Het belang heeft betrekking op verschillende vlakken: ondersteuning en contact met de patiënt, begeleiding bieden, meer controle en meer focussen op de nazorg. Daarnaast speelt de huisarts een grotere rol binnen de palliatieve fase, waardoor de patiënt in het traject daarvoor ook begeleid en gevolgd is. Dit komt ten goede aan de behandelrelatie en de behoeften en wensen van de patiënt. In de toekomst zal er denk ik ook een verschuiving plaatsvinden: nacontroles aan het einde van een behandeling kunnen worden gedaan door de huisarts. Hier zijn de ontwikkelingen al voor in volle gang.

5. Hoe zie jij de toegevoegde waarde van de Koplopersgroep?

Ik zie de Koplopersgroep als een netwerk waar we ervaringen kunnen uitwisselen met oncologische ondersteuning in de eerste lijn. Hier haal ik veel energie uit! Mijn rol is vrij nieuw, er zijn geen geschreven protocollen en het is een solistische functie. Het is fijn om ervaringen en casussen uit te wisselen met beroepsgenoten die zich met dezelfde doelen bezighouden. We bespreken de laatste ontwikkelingen en kijken naar de toekomst. Recent heeft ons Koplopersproject een subsidie ontvangen van KWF Kankerbestrijding, dat is een mooie stimulans. Het geeft mij handvatten om de ondersteuning van patiënten in de eerste lijn in te vullen. We willen dit met elkaar op de kaart zetten.

6. Hoe ondersteunt Stichting OOK hierin?

Stichting OOK faciliteert de vergaderingen en ondersteunt ons beleidsmatig. Dit is prettig, het geeft houvast en structuur. Ook heeft stichting OOK veel contacten en kennis waar wij gebruik van kunnen maken. We hebben bijvoorbeeld allemaal de training gevolgd voor het OOK Canvas, een psychosociaal hulp- en gespreksmiddel om de problemen van een oncologische patiënt in kaart te brengen, en implementeren deze in de beroepspraktijk.

Stichting OOK faciliteert en begeleidt de Koplopersgroep bij het opzetten en integreren van niet-medische ondersteuning binnen de huisartspraktijk. Ben jij actief binnen de eerste lijn en heb je ideeën over dit onderwerp? Neem dan vooral contact op met Manager Kwaliteit & Onderzoek Anne-Marie Bart via Anne-MarieBart@stichting-ook.nl.

Betere ondersteuning bij kanker via de huisartspraktijk dankzij KWF-subsidie van €24.300

Met de sponsoractie Samenloop voor Hoop van KWF Kankerbestrijding wordt 24 uur lang gewandeld om geld op te halen voor kankerzorg. Ondanks het feit dat de Samenloop Zuidplas niet door kon gaan vanwege het coronavirus, heeft KWF besloten om €24.300 subsidie toe te kennen aan ons project: de Koplopers. Het project is bedoeld om een standaard werkwijze voor ondersteuning bij kanker via de huisartspraktijk te ontwikkelen. Dat betekent dat goede hulp bij kanker voor alle inwoners van Zuidplas een forse stap dichterbij komt. We spreken over het initiatief met Koploper Simone Breedvelt, praktijkverpleegkundige bij huisartspraktijk de Heer, van Gorcum en Bom in Nieuwerkerk aan den IJssel en Engelien Geerdink-Officier, bestuurslid bij het inloophuis Camino en commissielid van de Samenloop voor Hoop Zuidplas.

Samenloop voor Hoop

Engelien Geerdink: “De Samenloop voor Hoop is een sponsoractie van KWF Kankerbestrijding, waarmee geld ingezameld wordt voor kankerzorg. Vervolgens wijst KWF een deel van het opgehaalde bedrag toe aan twee initiatieven in de gemeente waar het evenement plaatsvindt, die ten goede komen aan mensen met kanker. Inloophuis Camino, waar ik als oud-huisarts bestuurslid ben, is betrokken bij de organisatie van de Samenloop Zuidplas. Helaas kon de laatste editie niet doorgaan vanwege het coronavirus. Toch heeft KWF onze aanvraag voor de Koplopers gehonoreerd en €24.300 toegekend aan het project, dat is heel bijzonder.”

Ondersteuning bij kanker in de eerste lijn

Simone Breedvelt: “Kanker wordt steeds meer een chronische ziekte. Je hebt bij de huisarts al een praktijkondersteuner (POH) voor bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten, die extra ondersteuning biedt. Dit is ook hard nodig voor de oncologie. Met de Koplopers werken we aan een standaard werkwijze voor ondersteuning bij kanker via de huisartspraktijk (eerste lijn), een zogenoemde praktijkondersteuner oncologie.

De Koplopers zijn een aantal zorgverleners werkzaam in de huisartspraktijk, die zich hard maken voor de zorg voor mensen met kanker. Zo werk ik zelf als verpleegkundige oncologie in huisartspraktijk de Heer, van Gorcum en Bom in Nieuwerkerk aan den IJssel. Daarnaast zijn er ook een oncologiefysiotherapeut, een verpleegkundig specialist, een praktijkondersteuner en een huisarts betrokken bij het project.”

Leven na de diagnose kanker

Engelien: “Wat we zien is dat mensen zo’n 15 maanden na de diagnose tot een soort bezinning komen. Wat is me overkomen en hoe moet ik nu verder met mijn leven? Hoe pak ik mijn werk weer op? Hoe moet ik thuis alles organiseren? Het blijkt dat deze mensen niet van nature hulp zoeken. De huisarts denkt: ‘Zij weten me te vinden’. Maar de patiënt denkt: ‘Ik mag blij zijn dat ik er nog ben, dus hiervoor ga ik niet naar de huisarts’. Daar zit de mismatch. Als je dat gat kunt opvangen door een praktijkondersteuner oncologie die proactief en vanaf de diagnose met deze mensen aan de gang gaat, denken wij dat je een hoop ellende kunt voorkomen.”

Meerwaarde voor de patiënt

Simone: “In mijn huisartspraktijk, een van de drie praktijken waar de nieuwe werkwijze wordt getoetst, bied ik eigenlijk iedereen een gesprek aan. Het is echt maatwerk: Sommige mensen vinden het fijn als je af en toe belt, andere mensen vinden het juist prettig als je regelmatig langskomt. Dit ligt bijvoorbeeld aan de fase waarin iemand zich bevindt. Zo is de vraag groter onder patiënten waarbij geen genezing meer mogelijk is, omdat zij vaak veel vragen hebben en onzekerheid. Door deze werkwijze heb ik meer tijd voor het psychosociale aspect en alle onderwerpen die daarbij komen kijken, zoals emoties. Mensen zijn blij dat hier oog voor is. Omdat je al in beeld bent geweest, hoop je dat mensen je ook weer weten te vinden wanneer ze op een later moment last ervaren.”

Landelijk functieprofiel

Engelien: “De subsidie van KWF komt ontzettend goed te pas, omdat we met een onderwerp bezig zijn wat in de kinderschoenen staat en ontwikkeld moet worden. Hiervoor hebben we ondersteuning nodig van partijen zoals Stichting Optimale Ondersteuning bij Kanker (OOK), die ons faciliteren en adviseren. Dankzij de subsidie krijgt het project vaart en kunnen we de werkwijze verder uitrollen.

Uiteindelijk komt het project niet alleen ten goede aan Zuidplas, maar hopelijk ook op landelijke schaal. Het doel is om de functie neer te zetten in de eerste lijn en andere huisartsen te enthousiasmeren. Daar heb je een aantal Koplopers voor nodig zoals Simone, die doen en ontwikkelen. Dit leidt dan uiteindelijk tot een functieprofiel, waarmee je naar de zorgverzekeraars kan stappen. Er is duidelijk behoefte aan deze zorg en het is een ondersteunende en ontlastende functie voor de huisarts. Maar het belangrijkste is dat je de zorg afstemt op de individuele patiënt, het is echt maatwerk. Als er bij wijze van spreken per 10.000 patiënten één praktijkondersteuner oncologie zou zijn, zou dat de zorg een geweldige boost geven.”

Heb je zelf te maken met kanker en wil je meer weten over deze ondersteuning? Neem dan contact op met inloophuis Camino via info@centrumcamino.nl.

Heb je interesse in het Koploperproject en de werkwijze voor ondersteuning bij kanker via de huisartspraktijk? Anne-Marie Bart adviseert vanuit Stichting OOK en vertelt je graag meer. Mailen kan naar Anne–MarieBart@stichting-ook.nl.

Jolanda maakt kanker bespreekbaar: “Ik luister zonder oordeel”

Een aantal jaar geleden kwam onze ondersteuningsconsulent Jolanda Roos in contact met Layla* (57). Zij liep vast bij het verwerken van haar ziekte: borstkanker. Na een aantal gesprekken wist Layla haar ervaringen een plek geven. Nu is ze in staat om haar man bij te staan gedurende zijn ziekteproces. Jolanda neemt je mee in haar verhaal en vertelt hoe zij te werk is gegaan in het geven van ondersteuning.

Na zelf borstkanker te hebben gehad en schoon te zijn verklaard, kreeg Layla’s partner de diagnose kanker. Ze ging direct over op het verzorgen van haar man, zonder te verwerken wat haar was overkomen: een slopend ziekteproces.

Layla besloot langs te gaan bij het Patiëntinformatiecentrum Oncologie (PATIO) van het Erasmus MC, waar ze ondersteuningsconsulent Jolanda ontmoette. Tijdens het eerste gesprek liet Jolanda haar vooral aan het woord: ‘Ben je erg ziek geweest?’ ‘Hoe ben je hiermee omgegaan?’ ‘Had je veel aan je vrienden en familie?’ Jolanda vertelt zelf: “Ik gebruik hierbij altijd het OOK Canvas, een handige praatplaat waarmee ik allemaal onderwerpen bespreek waar je als persoon met kanker last kunt ervaren. Zo zie ik precies waar iemand vastloopt en dus hulp bij nodig heeft.”

Waardevolle tips

Jolanda raadde Layla de module ‘Op adem na borstkanker’ aan. Dit is een online zelfhulpprogramma ontwikkeld voor vrouwen die herstellende zijn van borstkanker . Hierbij ga je vier maanden lang aan de slag met opdrachten en modules. Jolanda geeft begeleiding als Layla dit nodig heeft, maar blijft voornamelijk op de achtergrond: “Momenteel is ze op de helft en de methode bevalt haar goed. Doordat ze praktisch met haar ziekte in de weer is, leert ze zichzelf en haar grenzen opnieuw kennen.”

Ook gaf Jolanda als tip mee om te blijven bewegen aan de hand van een applicatie: Untire. Deze app is een fijn hulpmiddel bij het omgaan met vermoeidheid door kanker en het terugwinnen van energie. Als ondersteuningsconsulent van Stichting OOK mag Jolanda een inlogcode verstrekken aan Mijn OOK gebruikers, zodat zij hier gratis gebruik van kunnen maken.

Een nieuwe balans

Jolanda begeleidt Layla via de online omgeving Mijn OOK: “We videobellen met elkaar, zo houdt ze me op de hoogte. Layla is echt weer tot rust gekomen. Hierdoor is ze nu in staat om haar man bij te staan tijdens zijn ziekte.”

Voor Jolanda is het belangrijk om mensen met kanker of naasten te helpen bij het vinden van een nieuwe balans: “Ik wil iemand leren omgaan met vermoeidheid en laten inzien dat ze liever voor zichzelf mogen zijn. Het werken met deze kanjers en de vooruitgang die ze boeken, dat zorgt ervoor dat ik mijn werk na jaren nog steeds met veel plezier doe.”

*gebruik van een fictieve naam om privacyredenen

Heb jij behoefte aan ondersteuning omdat je zelf ziek bent of kanker bij een naaste ervaart? Onze ondersteuningsconsulent is jouw vaste aanspreekpunt voor hulp. Lees via de onderstaande knop hoe je jezelf aanmeldt voor de online omgeving Mijn OOK. De ondersteuningsconsulent neemt daarna contact met je op.

Meer informatie Mijn OOK

Wat is een chemobrein?

Ongeveer 1 op de 5 mensen met kanker heeft last van cognitieve problemen, zoals concentratie- of geheugenproblemen. Deze klachten verminderen of verdwijnen vaak na een tijd: slechts een kleine groep krijgt hier langdurig mee te maken. Chemotherapie wordt regelmatig genoemd als een mogelijke oorzaak. Daarom worden de klachten gebundeld onder de term ‘chemobrein’. Maar wat houdt dit precies in? Wij leggen je het uit.

De term chemobrein is tientallen jaren geleden ontstaan in Amerika en is sindsdien overgewaaid naar ons land. Kort gezegd betekent de term chemobrein: cognitieve problemen die (ex-)kankerpatiënten ervaren, mogelijk als gevolg van chemotherapie. Dit betekent dat het brein van iemand met of na kanker niet meer zo goed functioneert als vóór de behandeling. Het chemobrein kent verschillende ‘symptomen’, zoals geheugen- en concentratieproblemen. Maar ook extra gevoeligheid voor prikkels in de omgeving, verlaagde stressbestendigheid, moeilijk kunnen omgaan met tijdsdruk en snel vermoeid zijn. Het chemobrein wordt verder toegelicht in deze video.

Onderzoek naar oorzaken

Onderzoek naar het chemobrein is al jaren in volle gang, maar het blijkt lastig om de oorzaak en eventuele behandeling vast te stellen. Mogelijke oorzaken voor het chemobrein zijn de behandelingen, vermoeidheid en hormonale veranderingen. Maar ook angst, stress en depressie worden genoemd. De precieze oorzaak blijft tot op heden onduidelijk, maar het onderzoek gaat gestaag door.

Doorbraak

Zo doet neuropsycholoog Sanne Schagen van het Antoni van Leeuwenhoek al jaren onderzoek naar het chemobrein. Met behulp van MRI-technieken en cognitieve tests is bij twee verschillende groepen patiënten de hersenactiviteit gemeten: de ene groep kreeg na een operatie aanvullend chemotherapie en bestraling, de andere groep alleen bestraling. Wat blijkt? Patiënten die naast bestraling ook chemotherapie kregen scoorden aanzienlijk slechter. Zo was er bij deze groep minder activiteit te zien in de prefrontale cortex en de pariëtale kwab, de gebieden die betrekking hebben op beslissingen nemen, plannen, impulsen en ruimtelijk inzicht.

Wat viel nog meer op? De klachten en meetbare effecten op het brein houden lang aan. Schagen: ‘De bloed-hersenbarrière beschermt het brein tot op zekere hoogte tegen dergelijke kankerbehandelingen. Toch begint het in toenemende mate duidelijk te worden dat vele chemotherapeutica via directe of indirecte mechanismen het brein beïnvloeden.’

Je leest meer over het onderzoek op de website van NEMO Kennislink.

Wat kun je zelf doen?

Cognitieve klachten gaan vaak gepaard met andere problemen, zoals stress of depressie. Door deze problemen zelf of met professionele hulp van een zorgverlener aan te pakken, kunnen je cognitieve klachten afnemen. Als je veel last hebt van een chemobrein is het verstandig om je huisarts of behandeld arts te raadplegen.

“Videobellen heeft zowel voor de patiënt als zorgprofessional voordelen”

In het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis vond vorig jaar maart het eerste videoconsult plaats. Inmiddels zijn er al zo’n 5100 digitale gesprekken geweest en zijn de ervaringen van zorgverleners en patiënten in kaart gebracht. Wat blijkt? Meer dan de helft geeft aan ook na corona te willen blijven videobellen. Ook onze ondersteuningsconsulenten begeleiden bij kanker middels videoconsulten. Tijdens de vijfdaagse opleiding (start 30 maart) ga je onder andere aan de slag met deze online ondersteuning, met behulp van tips, online vaardigheden en praktische oefeningen.

“Over het algemeen zijn patiënten heel tevreden en blij met de optie van het videobellen,” vertelt Emma Hafkamp, GZ-psycholoog bij het AVL. “Dat ze niet naar het ziekenhuis hoeven te komen, dat het dus reistijd scheelt. Maar dat het voor sommigen ook wel echt heel prettig is om in de eigen omgeving het gesprek te kunnen voeren.”

Groeiende behoefte onder patiënten

De evaluatie is uitgevoerd onder 409 patiënten en 105 zorgprofessionals. Uit de resultaten blijkt dat 55% van de patiënten zonder videoconsult ervaring zeker of waarschijnlijk gebruik wil blijven maken van videobellen na corona. Onder de groep patiënten mét videoconsult ervaring ligt dit percentage nog hoger: welgeteld 77% geeft aan na corona behoefte te hebben aan videobellen.

Ervaring van zorgprofessionals

Ook zorgverleners zijn overwegend positief. “Het heeft zowel voor de patiënt als dokter zeker zo zijn voordelen,” aldus Joeri Douma, internist-oncoloog bij het AVL. “Je hebt echt interactie met de patiënt en ook de non-verbale communicatie kan grotendeels doorgang vinden.” Het ontlasten van de patiënt en de logistieke voordelen worden als voornaamste pluspunten genoemd. Emma Hafkamp: “Ik het begin dacht ik dat videobellen misschien afstandelijker zou zijn. Dat kan echt wel lastig kan zijn in psychosociale hulp, omdat je daar juist de nabijheid en de veiligheid wil kunnen bieden. Maar ik merk dat het met videobellen soms juist zelfs intiemer is, omdat je heel dicht op elkaars gezicht zit en de mimiek goed kan zien.” Beide zorgverleners lichten hun ervaringen verder toe in deze video.

Opleiding tot ondersteuningsconsulent: online begeleiden bij kanker

Onze visie is dat online begeleiding kan bijdragen aan een goede en laagdrempelige beschikbaarheid van de begeleiding voor patiënten met kanker en naasten, tijdens én na de behandeling. Tijdens de vijfdaagse opleiding tot ondersteuningsconsulent volg je onder andere de module ‘Online begeleiding bieden bij kanker’. Een actieve module, die eventueel koud water vrees voor online ondersteuning helpt om te zetten tot het gevoel in staat te zijn dichterbij te kunnen komen, doordat de patiënt of naaste zich in zijn eigen vertrouwde omgeving bevindt: thuis. Je lees meer over de module en opleiding via de onderstaande knop.

Opleiding tot ondersteuningsconsulent

* Bekijk hier de evaluatie van videoconsulten van het Antoni van Leeuwenhoek

Lees hier het OOK Nieuws | Editie 2

Iedere maand versturen wij het OOK Nieuws. In deze editie:

  • Lancering Magazine ANTON op Wereldkankerdag
  • Omgaan met gedachten & emoties: 4 handige bronnen
  • Hoe kun je zelf aan de slag met stress door kanker?
  • Meander MC zet ondersteuningsconsulent in voor begeleiding bij kanker
  • Nieuw onderzoek: Universiteit van Leiden zoekt vrouwelijke deelnemers
Lees de nieuwsbrief

Met het OOK Nieuws houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen en activiteiten van Stichting OOK. Onze missie is: de juiste ondersteuning op het juiste moment voor mensen met kanker en hun naasten.

Blijf op de hoogte via OOK Nieuws

Wil je je aanmelden voor onze nieuwsbrief, meld je dan hier aan.